HET RECEPTENBOEK VAN NEDERLANDS DIS

Want traditie maakt eten nog leuker

GEBRADEN KIP traditie voor PASEN

pasen kerk 2

De viering van Pasen was vanaf de vroege Middeleeuwen oorspronkelijk in ons land gekoppeld aan de kerkelijke viering. De laatste tijd is die koppeling steeds meer weggevallen. Pasen is zo weer de tijd geworden, waarop we eenvoudig vieren dat het weer lente is. Al zijn we daar niet bewust mee bezig. Net als het Christelijke Pasen was ook de viering uit de voor-christelijke tijd de viering  van de teruggekeerde zon, dus de lente. Oude vruchtbaarheidssymbolen spelen nog steeds hierbij een grote rol.

Daarbij is het vaak niet duidelijk of deze gebruiken al uit oude voorchristelijke tijden stammen of in de loop der tijd aan de christelijke Paasviering gekoppeld zijn.pesachDe christelijke viering is ontstaan uit de Joodse Pesach viering. In de Joodse viering speelt de Uittocht uit Egypte na jaren van slavernij en de nieuwe start in het beloofde land de hoofdrol. Christenen vieren deze dag vanuit hun geloof dat Jezus uit de dood is opgestaan op de derde dag na zijn kruisiging. Door de loskoppeling van de datum van beide vieringen hebben de vieringen van Pasen in West Europa  en Pesach in de loop der tijd een gedeeltelijk andere invulling gekregen. De orthodoxe christenen en de kerken in West Europa vieren Pasen meestal niet op de zelfde dag

pasen in de kerk

Pasen wordt hier hoofdzakelijk in gezinsverband gevierd, al dan niet gecombineerd met kerkelijke activiteiten. Geverfde eieren verstoppen hoort hier meestal bij. Ook de paashaas, al of niet van chocolade en andere snoepgoed is onmisbaar.paashaas

 

In de christelijke traditie sluit Pasen een periode van vasten af. In de Grieks Orthodoxe traditie worden voor Pasen speciaal een lam geslacht om voor het feest-eten met Pasen bereid te worden. Ook daar begint de paasmaaltijd, die op paaszaterdag na een zeer lange Paaskerkdienst op vele plekken zelfs na middennacht  met (rood) gekleurde eieren. Eerst wordt dan soms alle lampen en zelfs de openbare verlichting gedoofd. Om 12 uur middernacht gelijk na het luiden van alle klokken worden overal kaarsen aan gestoken. Eieren tikken is na de tocht naar huis met een brandende kaars dan de eerste handeling. Het tegen elkaar tikken van gekookte eieren wordt ook in Nederland vrijwel door iedereen gedaan. Net zoals het verstoppen van gekleurde eieren.

geverfde eieren

Boter ( vroeger net als eieren verboden in de vastentijd)  in de vorm van een lammetje hoort hier centraal op tafel te staan.

boterlamIn het oosten van Nederland spelen paasvuren ook een belangrijke sociale rol bij de Paastijd (en het ruimde gelijk veel op) en sluit symbolisch de tijd van het donker af.

paasvuur

Maar de Paasmaaltijd op eerste paasdag zelf was vroeger erg belangrijk. Tegenwoordig heeft een uitgebreide paasbrunch vaak die rol overgenomen.

Vroeger stond in de lage landen vaak dan gebraden kip op het menu. Op tweede paasdag werd er vaak nog kippensoep gemaakt.

GEBRADEN KIP

Naast met Pasen werd gebakken kip alleen op feestelijke zondagen geserveerd. Heel vaak geserveerd met gekookte of gebakken aardappels en gekookte boontjes.Kip op het fornuis

De langzame bakmethode is intussen bijna overal verdwenen, maar zeker bij een echte (liefst biologische) buiten kip geeft dit recept een verrassend resultaat.

Vroeger werd met Pasen ook kapoen gebraden. Ondanks dat we met Sinterklaas “…Sinterklaas ..Kapoentje” zingen, weet bijna niemand meer wat een kapoen is.

kapoen vroeger

Een kapoen is een gecastreerde haan. Het vlees is erg mals en doordat ook de agressie tussen de dieren afneemt is het mogelijk meerdere dieren tegelijk vet te mesten. De kapoen (capuijn) was gedurende de vroege Middeleeuwen een veelgebruikt betaal- en ruilmiddel. Zo werd de “cijns” ( = oud woord voor erfpacht ) vaak aangegeven in kapoenen. In Limburg was het gebruikelijk kapoenen rond kersttijd aan het kerkelijke overheid aan te bieden, als deel van de jaarlijkse pacht. Deze kapoenen werden door de monniken tijdens het kerstfeest met smaak opgegeten.

RECEPT: Langzame methode  

(SLOW COOKING noemt men dat tegenwoordig, dus eigenlijk als vroeger vaak gebruikelijk).

NODIG

  • 1 kip of kapoen
  • peper en zout uit de molen
  • 50 gram boter

Gebruik een ouderwetse grote gietijzeren braadpan ( en laat de deksel maar in de kast).braadpan

Spoel de kip/kapoen  met 1 liter kokend water op een rooster. Laat het water weglopen.

Laten afkoelen, droogdeppen en binnen en buiten met zout en peper uit de molen royaal bestrooien.

De braadpan op de kleinste gewone vlam. Boter erin tot het bruist en licht bruin kleurt. De kip/kapoen in de pan. 15 minuten op de onderzijde. Dan 15 minuten op de bovenzijde. 15 minuten op de ene zijkant, dan weer 15 minuten op de andere zijkant. Afhankelijk van de grootte kan je dit 3 á 4 keer herhalen. Dan het vuur iets hoger zetten en de zijden heel mooi donker bruin braden. Kip van het vuur af, afdekken en zeker 10 minuten laten staan. Maar wat langer kan ook geen kwaad.kip in open braadpan

Gelijk eten en je weet dan hoe kip/kapoen kan smaken.

  • Men kan tijdens het braden naar smaak verse tijm, of wat fijngesneden ui, wortel en een laurierblad toevoegen en het braadvocht verrijken met wat witte wijn of oude brandenwijn.
  • Wil je echt een luxe sappige kip. Haal dan voorzichtig de huid los van de staart en schuif plakjes boter tussen de huid en het vlees. Er worden zelfs plakjes truffel voor gebruikt.
  • Van de restanten kan men die avond kippenbouillon trekken met een ui, wat ringetjes prei, 2 schijfjes citroen en foelie. Ideaal voor kippensoep de volgende dag. Recept voor kippenbouillon : https://www.nederlands-dis.nl/soep/kippenbouillon/
  • Soep met kippenbouillon: Maastrichtse Kervelsoep – https://www.nederlands-dis.nl/soep/soep-maastrichtse-kervelsoep/

kervelsoep met balletjes

LEKKER ETEN MET PASEN : NEDERLANDS DIS

paaseieren 3

 

Leave a Reply

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>