HET RECEPTENBOEK VAN NEDERLANDS DIS

Want traditie maakt eten nog leuker

MENU   Begin AUGUSTUS     ZONDAGSMAALTIJD ZONDER HULP 1934/1935

koken vroeger

“De huisvrouw zal behoefte hebben aan tips voor maaltijden, die iets anders zijn dan gewoon en zonder hulp van betekenis op tafel kunnen worden gebracht. In veel gevallen kan het meeste werk ( en ook de afwas van het gebruikte materiaal) de dag te voren al worden gedaan….”’  Tekst uit het kookboek van de Amsterdamse Huishoudschool.

VOORGERECHT:  SARDINES OP TOOST

HOOFDGERECHT:   SPINAZIE MET ROOMSAUS, GEVULDE EIEREN, AARDAPPELPUREE

NAGERECHT:   TRIXYGELEI MET BANAAN

EEN ZOMERSE ZONDAGSMAALTIJD ZONDER HULP (want die had op zondag vaak vrij!) :

SARDINES OP TOOST

  • 3 sneetjes oudbakken sandwichbrood
  • 6 sardines( uiteraard uit een blikje)

sardines in blik

Snijd zeer dunne sneetjes sandwichbrood, ontdoe ze van de korstjes en snijd ze in tweeën.  Rooster of bak ze lichtbruin. Maak de sardines schoon door er de ingewanden uit te halen of gebruik ontvelde, ontgrate sardines. Leg op elk sneetje brood twee halve sardines.sardines op toast

Garneer de sardines op toost naar eigen inzicht.

 

SPINAZIE MET ROOMSAUS

In het kookboek vonden we het volgende recept:

SPINAZIE met Roomsaus

spinazie in blik

  • 1 blik spinazie
  • 3/10 liter dikke bloemkoolsaus (afgemaakt met wat koffieroom of koffiemelk, nootmuskaat en wat Engelse saus of aroma)

Maak de bloemkoolsaus extra dik en extra smakelijk, klop door de hete saus met lepelsvol de spinazie uit blik tot alles door en door heet is en dien de groente meteen op.

JONGE SPINAZIE

Kleinbladige spinazie

Kleinbladige spinazie

  • 2 kilo spinazie
  • Wat zout
  • 30 gram boter of margarine
  • 1 à 2 eieren
  • 8 reepjes brood
  • 20 gram boter of margarine
  • (wat broodkruim)

Zoek de spinazie uit, d.w.z. verwijder zorgvuldig onkruid en zaadjes. Zet ze zo nodig enige tijd in ruim koud water, om het zand te laten bezinken. Schep ze er dan voorzichtig uit en was ze nog enkele keren, als nodig is, tot er volkomen helder water afkomt. Laat ze met zo weinig mogelijk water ,af en toe roerend vlug gaar koken. Laat ze in een vergiet uitdruipen, snijd ze zo fijn mogelijk.  Stoof ze met de boter of margarine en het zout. Voeg er, indien er onder het stoven nog veel vocht uitkomt, wat broodkruim bij. Doe ze in een schaal en garneer ze met partjes hardgekookt ei en reepjes in boter of margarine lichtbruin gebakken brood.

  • Men lette er op de pan, tot er genoeg water uit de spinazie gekomen is op een zacht vuur te plaatsen, om aanbranden te voorkomen.
  • Gebruik eventueel te veel vocht voor soep.

“…..Maak voor dit gerecht een smakelijk gestoofde spinazie- doe ze onder in een ( bij voorkeur glazen) vuurvaste schotel. Giet daarover een laag ( van minstens 1 cm. dik) van roomsaus. Maak dit gerecht in de oven of boven op warm als het gebruikt moet worden.spinazie met roomsaus

Maak van tevoren gevulde eieren, 2 halve per persoon. Zet bij het opdienen de gevulde eieren in d roomsaus en geef aardappelpuree ( die gelijktijdig in de oven werd heet gemaakt) bij dit gerecht…….”

GEVULDE EIEREN

  • 4 eieren
  • Ongeveer 50 gram boter of margarine
  • Mosterd
  • Peper en zout
  • Gehakte peterselie

Kook de Ieren hard ( 8 à 10 min.), leg ze even in koud water, pel ze, snijd ze in de breedte middendoor en haal er de dooiers uit. Snijd van de halve witten de topjes af, zodat ze kunnen staan. Wrijf de dooiers volkomen fijn, voeg er langzamerhand de tot room geroerde boter of margarine en zoveel mosterd, peper, gehakte peterselie en zout bij, tot een goed smakend mengsel verkregen is.  Vul hiermee de halve witten zodanig, dat de dooiers er een eind boven uitsteken en de vorm van een heel ei verkregen is.gevulde eieren 2

  • Het vullen gaat het gemakkelijkst door het mengsel door een spuitzakje met gekarteld spuitje in de halve witten te spuiten.

AARDAPPELPUREE

  • 1 kilo gekookte aardappelen

rest gekookte aardappels

  • Ongeveer 4/10 liter melk ( meer of minder naar de soort aardappelen)
  • 30 à 40 gram boter of margarine
  • Wat zout en nootmuskaat, peper

1ste manier:

Maal warme gekookte aardappelen door enen molen fijn , of knijp ze met een pureeknijper fijn. Bezit men deze hulpmiddelen niet, warm dan de aardappelen in de kokende melk, bijv. 5 minuten. Stamp ze met een pureestamper fijn of maak ze met een vork fijn.  Vermeng  de puree met de (gekookte) melk, peper, boter of margarine , zout en nootmuskaat naar smaak. Laat de puree, flink roerende, op het vuur warm worden.

2de manier:

Maak de aardappelen fijn,zoals hierboven aangegeven is. Vermeng ze met de (gekookte) melk, de helft van de gesmolten boter, zout, peper en nootmuskaat naar smaak.  Zorg, dat de puree niet te droog is, doe hem in een vuurvast schoteltje,maak de boevenkant glad, strooi er door een zeef wat paneermeel over, leg hier en daar een klontje van de overige boter, maak de rand van het schoteltje schoon en laat er in een matig warme oven  ( 150 ⁰C ) een bruin korstje op komen.aardappelpuree 1

TRIXYGELEI MET BANAAN

Er was een periode dat kant en klaar poeders voor nagerechten erg populair waren. Saroma puddingZo waren er kant en klaar doosjes voor griesmeelpudding, maar ook Saroma doosjes om met koude melk een lobbige pudding te kloppen en ook doosjes voor TRIXY Gelei.TRIXY PUDDING

Van Trixy gelei kon je de inhoud van het zakje in het doosje met een hoeveelheid kokend water mengen, goed roeren en dan even laten staan, om dan als het een weinig was afgekoeld de inhoud in een puddingschaal of aparte puddingbakjes te gieten.

Het leverde trilpudding of te wel transparante gelei op in de meest vreselijke heldere  kleuren. Ik herinner me in ieder geval rood, groen en geel. De lillende massa moest koud geserveerd worden en smaakte erg kunstmatig naar niets.

trixy pudding groen rood

Bij ons thuis kwam dit niet op tafel, maar bij vele anderen heb ik dit nagerecht geserveerd zien worden.

Op die pakjes stonden allerlei serveer tips. Zo werd aanbevolen op de nog niet uitgeharde gelei in de lengte doormidden gesneden banaan te leggen. Bij het uitstorten had men dan een bodempje met banaan met daarop zo’n vrolijk puddinkje.

Tegenwoordig levert Dr.Oetker nog steeds vergelijkbare instant-lilpudding in pakjes.

geleipudding poeder

BRON  Het Wannée Kookboek, het Kookboek van de Amsterdamse Huishoudschool, of kortweg het Amsterdams Kookboek is een klassiek kookboek voorde keuken van hier., waarvan er sinds 1910 vele drukken zijn verschenen, De uitgave is in de loop der tijd steeds weer aangepast.wannee

Het kookboek was het lesboek voor de Amsterdamse Huishoudschool. Daar werden meisjes (de school stond niet open voor jongens) voorbereid op een beroep als dienstbode & huishoudster of klaargestoomd op de klassieke rol als huisvrouw. De maatschappelijke standen- en klassenscheiding van de tijd werkte door tot in het onderwijs, met klassen voor leerlingen afkomstig uit alle sociale milieus.

Sociaal bewust stelde mevrouw C. Wannée (1880-1932) een kookboek samen met recepten voor de zogenaamde volkspot, de burgerpot en de fijne keuken. In de recepten uit dit kookboek werd voor die tijd royaal gebruik gemaakt van kruiden en specerijen.

Voor dit artikel is een druk uit 1935 gebruikt.

 

MENU VAN DE WEEK : NEDERLANDS DIS

ZONDAG IN 1934

ZONDAG IN 1934

Leave a Reply

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>