Carnaval is een feest dat traditioneel alleen in Nederland in de twee Zuidelijke provincies werd gevierd. Daarnaast ook in een aantal plaatsen vooral in het oosten van ons land, waarvan de bevolking in hoofdzaak Rooms Katholiek zijn gebleven. In de protestantse delen van Nederland kwam een tijd carnaval helemaal niet meer voor. Het is een uitgelaten volksfeest, waar velen verkleed zich even niet hoeven in te houden.
De viering van Carnaval is al zeer oud, waarschijnlijk is het net als andere christelijke feesten voortgekomen aan seizoensfeesten, die al in de voorchristelijke tijd bestonden. De eerste vermelding vinden we in Italië in de vroege Middeleeuwen. Oorspronkelijk was het alleen de viering van Vastenavond, de dinsdagavond voor de vastenperiode van veertig dagen, die op Aswoensdag met een askruisje in de ochtend begon en eindigt in de nacht van zaterdag op zondag voor Pasen.
Omdat de datum van Pasen gekoppeld is aan de eerste volle maan na 21 maart varieert Aswoensdag en de viering met carnaval elk jaar mee. Tegenwoordig duurt carnaval veel langer, wel 4 of 5 dagen. Trouwens al op 11 november het jaar ervoor begint men overal met alle gebruiken en voorbereidingen voor de carnavalsviering. De regels wat wel en niet gegeten mocht worden in de vastentijd zijn in de tijd steeds veranderd, maar traditioneel mocht men geen alcohol dus wijn en sterke drank, vlees en vleesproducten, geen boter, suiker en andere lekkernijen gebruiken. Sterk bier mocht ook niet, maar het vroegere lichtbier ( max. 1 ½ % alcohol) , zeg maar het gewone drinken van elke dag voor de gewone man, vrouw en zelfs kind in bijvoorbeeld de Middeleeuwen mocht vaak wel gebruikt worden. In mijn jeugd kregen kinderen in de vastentijd geen snoep, maar op zondag lag er dam wel een snoepje klaar. Geen vlees eten mocht daarnaast ook op een dag ( daarvoor zelfs twee) per week ook niet, dus at men die dag vaak vis. Op Vastenavond ging men al eeuwen voor de start van de vastenperiode zich te buiten aan lekkernijen en veel drank, temeer omdat dat daarna veertig dagen niet mocht.
Vroeger zullen er zeker plaatselijk veel speciale carnavalsgerechten bestaan hebben. Daar is in Nederland erg weinig van bewaard.
Kijken we naar Brabant dan wordt en werd daar zeker vaak boerenkoolstamppot gegeten, soms groenstamp en in Twente & de Achterhoek Moos genoemd. Natuurlijk dan met overvloedig spek en worst. Recept van de traditionele vorm van dit gerecht: https://www.nederlands-dis.nl/streekgerecht/moos-boerenkoolstampot/
Tegenwoordig moet dat concurreren met bami of nasi gehaald bij de Chinees en natuurlijk ook met friet met frikadel speciaal.
Natuurlijk worden er dan in Brabant veel worstenbroodjes gegeten: https://www.nederlands-dis.nl/streekgerecht/brabants-worstenbroodje/
Ook gebakken kleine aardappels met worst is populair. Bradertjes : https://www.nederlands-dis.nl/hoofdgerecht/aardappels-bradertjes-bakken/
Maar het meest typerend is plaatselijk wel Brabantse preisoep:
Brabantse Preipol
Ingrediënten:
- 2 liter kippen- of runderbouillon (zelfgemaakt of van een blokje)
- 75 gram witte rijst
- 3 grote aardappelen, in blokjes
- ½ kilo prei in ringentjes
- 1 rookworst
- 100 gram gerookt vet spek
- zout, versgemalen peper
Breng de bouillon aan de kook.
Voeg rijst, aardappelen en prei toe en laat het geheel 15 minuten zachtjes koken.
Voeg dan de rookworst toe en laat deze 15 minuten meekoken.
Haal de rookworst uit de soep en snij de worst in plakjes. Warm wegzetten.
Bak het spek in een koekenpan uit ( ongeveer 10 minuten), giet de vet van de krokante spek-kaantjes af.
De preiprol op smaak maken met zout, peper en eventueel wat spekvet.
Serveer de soep met plakjes rookworst en de spekjes.
* Uiteraard gebruik je voor deze soep zelfgemaakte kippenbouillon:
https://www.nederlands-dis.nl/soep/kippenbouillon/
of runderbouillon: https://www.nederlands-dis.nl/kruiden-en-zo/basis-runderbouillon/
OOK CARNAVAL WORDT FEESTELIJK : NEDERLANDS DIS
