ACHTERHOEK Stimpstamp is de naam voor meestal andijviestamppot , dat meer streken maar vooral in de Achterhoek in Gelderland vroeger gangbaar was. Het wordt nog steeds gegeten, maar veel minder vaak dan vroeger. Het hoort bij de oude bereidingsmethode door alles in een pan te koken. Daarna wordt het water afgegoten en worden alle onderdelen door elkaar gestampt […]
IJZERKOEKEN een zeer oude traditie Kniepertjes, Nieuwjaarskoeken of IJzerkoeken: hoe ze ook worden genoemd , het is een zeer oude traditie om met een plat wafelijzer koeken te bakken. Al in de vroege middeleeuwen was dat overal in de lage landen gebruikelijk. Velen verdienden zo rond Nieuwjaar aardig bij door de koeken te bakken of door […]
We woonden lange tijd op de grens van Nederland in een stuk achterland. Achterhoek noemde men deze streek: een afwijkend stuk land, vaak ver weg van de drukte en drukdoenerij van de Randstad. Land waar de midwinterhoorn nu nog steeds te horen is. Rond midwinter en vooral op kerstavond krijg ik dan de neiging om terug te kijken […]
Kluts is een traditioneel wintergerecht dat ik in meerdere regio’s ben tegengekomen. Er zijn recepten uit de Achterhoek maar ook uit Belgisch Limburg. Het is altijd een mengsel van veel soorten groentes, aardappels en stoofperen. Waarschijnlijk oorspronkelijk gekookt in het kookwater van vlees dat uit de pekelkuip kwam. Daarom wordt in meerdere recepten het vlees eerst […]
Kabbus is het woord voor kool in het Saksisch, zo ook in de Achterhoek. Cabbes is ook de naam van een gerecht: wittekoolstamppot. Een Potdeurmekare ( = stamppot in de Achterhoek) dat meestal met gebakken speklappen werd gegeten. ( soms kom je dit gerecht ook met de naam cabbers tegen). Het hoort zeker vroeger tot de standaard winterkost […]
Vroeger werd leverworst gelijk na de slacht gemaakt, om de eenvoudige reden dat men lever niet lang kan bewaren. Hoe de thuisslacht nog niet eens zo lang geleden nog plaats vond staat al eerder ook op Nederlands Dis beschreven: https://www.nederlands-dis.nl/vleeswaren/eeuwenlange-traditie-de-thuis-slacht/ Leverworst is nog steeds een veel gegeten worst-soort, zeker ook vaak als snack in plakjes […]
Oorspronkelijk werd balkenbrij vooral na de slacht gegeten, en dan vooral in het oostelijke en zuidelijke deel van Nederland. Maar ook in België en Duitsland kent men vergelijkbare gerechten, zoals het Duitse ‘Panhas’ . Maar ook in Amerika kent men een vergelijkbaar gerechten ‘Scrapple’ . Dat toont gelijk aan dat het een oud Europees gerecht […]
Voordat de aardappel een prominente plaats in ons dagelijkse eten had, waren pastinaken een belangrijk wortelgewas in ons eetpatroon. Maar dat veranderde in de loop van eeuwen. In de 18de eeuw werd het vrijwel alleen nog als voedergewas geteeld. Vaak noemde men die toen “moren”. Toch is men dit oorspronkelijke inheemse gewas blijven eten. Pastinaak is […]
Moos of boerenkoolstamppot is een traditioneel gerecht gemaakt met gekroesde kool: boerenkool. Het gerecht wordt in Nederland, grote delen van Noord-Duitsland, Denemarken en Zweden gegeten. Dit gerecht heet in de Achterhoek en Twente moos, in Groningen mous en in Limburg boeremoos, maar zo wordt het in Friesland ook genoemd ( al spreken ze het anders uit). Meestal nemen we tegenwoordig geen moeite om boerenkool zelf […]
Als het zo’n mooie zonnige herfstdag is moet ik altijd denken aan vroeger tijd (eind jaren zestig, begin zeventig van de vorige eeuw dus), dat ik als gast van een aangetrouwde oom in zijn glimmende Lancia door het mooie Twentse land werd gereden. Als vaste attractie werd er altijd een stop gemaakt bij een grote […]
