HET RECEPTENBOEK VAN NEDERLANDS DIS

Want traditie maakt eten nog leuker

VLIERBLOESEM herkennen en gebruiken UIT DE NATUUR OF JE TUIN

houtsnede vlier

VLIER werd van oudsher bij stalruimtes aangeplant om vliegen weg te houden. Vandaar dat het de naam heeft alle kwaadaardige plagen en krachten ver weg te houden. Er zijn vele sages en sprookjes waarin vlier een rol speelt.

vlier eind maart

vlier eind maart

Vlier is meestal een hoge struik of een kleine boom, algemeen in Europa voorkomend. Vlier bloeit in witte trossen vanaf eind mei tot in juli afhankelijk van de staanplaats en draagt donker rode, bijna zwarte vruchten in dezelfde trossen vanaf eind augustus. Vlier staat overal in bossen, vaak aan de rand daarvan, in parken en plantsoenen maar ook langs wegen en houtwallen. Pas als de vlier gaat bloeien valt hij op. De witte trossen, die op schermen lijken, hebben een zoete, beste bedwelmende geur. Maar sommige mensen vinden deze muskusachtige geur niet aangenaam. Als je vlierbloesem wilt gaan plukken zie je dat vlier een actief insectenleven met vooral veel vliegen en kevertjes heeft. Vlinders en bijen mijden vlier vaak.

vlier in bloei

vlier in bloei

Na de bloei is de vlier een tijd onopvallend aanwezig, maar dat veranderd snel als de bessen beginnen af te rijpen en even later de trossen zwaar van de vele besjes door hun gewicht nar beneden beginnen te hangen. Dan eind augustus tot september verkleuren de bessen om uiteindelijk dieppaars, bijna zwart te worden. Vogels zijn er dol op en verspreiden de harde zaden die er binnenin zitten door ze elders uit te poepen.

vlierbessen

vlierbessen

Doordat vlier zich aan vele omstandigheden aanpast en uiterst snel groeit is deze plant wel overal te vinden. Maar van nature groeit vlier graag boven waterlopen

BERGVLIER & KRUIDVLIER

Bestudeer voor het plukken ook de kenmerken en uiterlijk van berg- en kruidvlier, want die moet je gewoon voorbij gaan. De geur van kruidvlier vind ik duidelijk onaangenaam en deze plant groeit niet op hout.

Daarnaast heb je bergvlier, maar die bloeit echt later en heeft in trossen, die niet op de schermen van echte vlier lijken, witte bloemen en later trossen echt felrode bessen ( niets hiervan gebruiken).

Trosvlier of bergvlier (Sambucus racemosa)

bergvlier besseb in trosbergvlier bloemen in trossen

Kruidvlier (Sambucus ebulus)

kruidvlier bloem

 

VLIERBESSEN RAUW LICHT GIFTIG

vlierbessen 12

De bessen van gewone vlier trouwens rauw ook licht giftig, vanwege de blauwzuur die het bevat, maar bij het koken van de vlierbessen verdwijnt dit.

De wortels en bladeren bevatten ook giftstoffen, maar werden daarom wel als medicijn gebruikt.

De bloemen bevatten geen giftstoffen, maar hebben een licht opwekkende kwaliteit. Daarom werden deze bloemen al lang gebruikt om te eten en om er kruidenthee van te trekken.

HET VERZAMELEN VAN VLIERBLOESEM

vlierstruik

Ik verzamel nooit de eerste bloeiende vlierbloesem. Want vlier bloeit een vrij lange periode. Pas een week of twee na de eerste bloei verzamel ik van elke plant maar een paar schermen en ga dan verder met de volgende vlier.vlierbloesem

Pluk vlierbloesem op een droge dag in de ochtend. Knip of snij de bloesem af met ongeveer 5 centimeter steel ( een soort handvat).  Verzamel geen bloesem waar veel beestjes in zitten ( vaak aan planten die meer in de schaduw staan). Ook vlierplanten met groene luis sla ik altijd over, we moeten toch ook lieveheerbeestjes niet van hun voeding beroven. Trouwens op de meeste plekken staat vlier in overvloed.

IN WATER ZETTEN

Na het verzamelen van de vlierschermen zet ik ze in een grote bak met koud water. Door ze daar een uur of wat in te laten staan zijn ze daarna vrijwel zeker zonder andere bewoners. Daarna de vlierschermen rustig op een keukendoek laten drogen ( bij voorbeeld in de zon).

GEBRUIK VAN VLIERBLOESEM

Allereerst droog ik vlierbloesem om later van het jaar voor een kruidenthee  of gewoon als kruid in de keuken of voor medicinale doeleinden te gebruiken.

GEBRUIK

VLIERBLOESEM/MUNT THEE

Natuurlijk kan je van vlierbloesem heerlijke wijn, bubbels of limonade maken. Maar van vlierbloesem kan je ook heerlijke thee zetten.

Zolang vlier bloeit kan je verse bloesem gebruiken.  Maar zeker eind juni is er geen bloesem meer. Geen nood want vlierbloesem is simpel te drogen.

Wat heb je daar voor nodig: een soort droograam.drooograam van dora besparen

De simpelste oplossing is een witte luierdoek of witte theedoek te nemen. Doe hierin de vlierbloesemschermen. Hang dit met een postelastiek op een goed te ventileren warme plek, het liefst niet direct in de  zon.

Een week later zijn de vlierbloesem droog en kan je ze in een pot met deksel wel een jaar bewaren.

Gedroogde vlierbloesem

Gedroogde vlierbloesem

Wel een etiket met datum ( jaar) en wat er in zit opplakken. Want vele gedroogde planten lijken na een tijdje erg op elkaar.

Omdat ik veel meer zaken droog, heb ik een aantal droogramen in elkaar geknutseld met fijn gaas erop aangebracht. Deze droogramen zijn te stapelen, zodat ik veel zaken tegelijkertijd kan drogen. Sommigen spannen vitrage over een raamwerk om kruiden en bloemen te drogen.

Er bestaan zelf droogkastjes werkend op zonne-energie.

Sommigen mensen drogen bloesems en kruiden ook in hun oven. Ze zetten dan de deur open en de oven op de laagste stand. Het gaat zo zeker, maar ik kies er meestal voor om alles nog langzamer te drogen ( en zonder gebruik te maken van een oven is het nog gratis ook).

Voor een lekker kop thee meng ik bloemen en kruiden meestal.

vlierthee

Bij vlier doe ik vaak munt of citroenmelisse. En voel ik me een beetje verkouden soms gember en kaneel. In een groot thee-ei in je theepot. Of neem een theezeefje weer in gebruik en trek deze bloemen zo los af.

MUNT

MUNT

Citroenmelisse

Citroenmelisse

VERDER

Vlierbloesem in alcoholvrije dranken

En

Vlierbloesem in wijn, champagne en likeur

En Zoet gebruik van vlierbloesem in onze keuken

En

Hartig gebruik van vlierbloesem in onze keuken:

 

GENIET VAN DE NATUUR, MAAR WEL IN MATE : NEDERLANDS DIS

mandje kruiden

2 Responses to “VLIERBLOESEM herkennen en gebruiken UIT DE NATUUR OF JE TUIN”

  1. joke schreef:

    fantastisch, wat een kennis!

    1. paul hoftijzer schreef:

      ach Joke, dat valt wel mee. Het is eerder wat heb je in je leven veel bewaard.
      groet paul

Leave a Reply to joke Cancel reply

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>