MENU MIDDEN JANUARI WINTERMENU CALVE 1926 – 1935 – HET RECEPTENBOEK VAN NEDERLANDS DIS

WINTERBOEKJE CALVE 1926 -1935

Met ook het recept voor Arretjescake-

Arretjescake: een recept dat vroeger onze buurvrouw met enige regelmaat als “gebak” voor de zondag maakte. Dit gebak hoefde men niet te bakken. Het geheim van het recept is dat je eerst het plantaardige vet moest smelten en mengen met de al gebakken ingrediënten (hoofdzakelijk Maria-kaakjes) en het daarna weer moest laten opstijven. Wat ik mij nog herinner is, dat een van de keren dat onze buurvrouw arretjescake maakte het beslag niet wilde opstijven. Omdat toen bijna niemand een koelkast bezat werd de cake om op te stijven in de koele kelder neergezet. De Arretjescake werd door onze buurvrouw Pletskeskoek genoemd.

De gratis boekjes over de avonturen van Arretje Nof konden gespaard worden met zegeltjes, die te vinden waren op de verpakkingen van margarine, vet en olie van de NOF, de Nederlandsche Oliefabriek, opgericht in 1883 te Delft.

Later bekend als Calvé Delft (vooral toen men ook pindakaas is begonnen te maken). De boekjes werden rond 1926 oorspronkelijk vorm gegeven en getekend door Johan Fabricius. Het originele recept van arretjescake staat natuurlijk ook in het “Calvé-Delft’s Winterboekje”. De adviezen en recepten zijn van Martine Wittop Koning. Zij schreef ook het zomerboekje voor Calvé.

WINTERMENU

BRUINE BOONENSOEP met KERRY
PLUKVISCH
GEBAKKEN GROENTE
RIJSTPANNEKOEKEN

RECEPTEN

BRUINE BOONENSOEP met KERRY

250 gr. ( ½ pond) bruine boonen
2 L. water
Ongeveer 1 afgestreken eetlepel zout
30 gr. ( 3 afgestreken eetlepels) bloem
½ afgestreken eetlepel kerry ( of volgens smaak misschien iets meer)
1 ui
25 gr. ( ½ blokje) Delfrite of Delfiaze

Laat de gewasschen bruine boonen een nacht weeken in de voorgeschreven hoeveelheid water, zet dan op met hetzelfde water onder toevoeging van het zout ( en eventueel 2 kruidnagelen, laurierblad en 4 peperkorrels of een klein stukje Spaansche peper). Laat ze zachtjes koken, tot ze door en door gaar zijn ( ongeveer 2 uur).

Giet alles door een zeef en wrijf daarin zooveel mogelijk alle boonen fijn, totdat slechts de schillen achterblijven.

Fruit de gesnipperde ui met de kerry en het vet lichtbruin, voeg er de bloem bij en laat die even mee fruiten. Giet langzamerhand het gezeefde mengsel hierbij, laat de soep zachtjes nog een half uur doorkoken en maak ze naar verkiezing af met soja, een paar lepels bruin van jus of wel een theelepel Maggi-aroma.

Presenteer bij de soep een schaaltje croûtons.

OMA’S BONENSOEP: https://www.nederlands-dis.nl/dis/soep/bruine-bonensoep-volgens-het-recept-van-mijn-oma/

CROUTONS of Soldaatjes: Bij spinazie werd vroeger vaak gebakken reepjes brood geserveerd, kijk op: https://www.nederlands-dis.nl/dis/hoofdgerecht/spinazie-met-soldaatjes/

soldaatjes, vers gebakken

PLUKVISCH

1 flinke schelvisch of kleine kabeljauw ( in gewicht ongeveer 1 ¼ kg.)
1250 gr. ( 2 ½ pond) koude gekookte aardappelen
250 gr. ( ½ pond) uien
1 theelepeltje peper
3 eetlepels mosterd
3 kruidnagelen en 1 laurierblad
2 eetlepels azijn
1 dl.( 1 gewoon theekopje) Delftsche Slaolie ( ook wel 75 gr. Of 1 ½ blokje Delfrite of Delfia),

Maak den visch schoon en kook hem gaar in flink gezouten kokend water, onder toevoeging van de kruidnagelen, het laurierblad, den azijn en een van de uien. Neem dan den gekookten visch van de graat.

Laat in een geëmailleerd ijzeren potje de olie ( of het vet) flink heet worden, voeg er de koude gekookte aardappelen bij ( in plakjes!?) en laat die goudbruin bakken, nu en dan de pan schuddende.

Leg er de ontgrate stukken visch op, de overige uien, den mosterd, de peper en ongeveer 2 d.L. ( 2 gewone theekopjes) van het kooknat.

Laat het mengsel zachtjes doorstoven, voortdurend met den pannekoekmes er doorheen roerend, totdat ten slotte alles tot een gelijk goudbruin moes is geworden.

Presenteer bij dit gerecht sneetjes geroosterd brood.

GEBAKKEN GROENTE

( in de frituurpan)

Gebruik voor deze bereidingswijze een z.g. “pâte à frire”, d.w.z. een soort beignet-beslag; wentel daarin de voor dit doel geschikte groentestukjes ( gekookte spruitjes, gekookte bloemkoolstukjes, gekookte schorseneeren of knolselderij-reepjes, rauwe tomatenplakjes of rauwe plakjes aubergine ); bak ze daarna mooi goudbruin in een frituurpan met dampend heete Delfsche Slaolie of Delfrite. Neem de stukjes op een schuimspaan of een frituurlepel uit het vet, laat ze even op grauw papier uitlekken en presenteer ze dan warm bij wijze van voor- of bij-, of tusschengerecht ( ook wel als lunchgerecht).

DEEG hiervoor:

125 gr. ( ¼ pond) tarwebloem
1 ei
Snuifje zout
1 eetlepel Delsche Slaolie
Ongeveer 1 dl. Melk

Doe de bloem met het zout in een kom, maak in ’t midden een kuiltje, breek daarin het ei, voeg er de slaolie bij en de helft van de melk. Roer van het midden uit alles goed door elkaar tot een glad deeg; verdun dit met de rest van de melk ( misschien zelfs iets meer) tot een dik vloeibaar beslag.

Opmerkelijk is dus in dit boekje uit rond 1920 dus zo’n honderd jaar geleden, dat aubergine als groente wordt genoemd. Dit terwijl voor velen dit nog steeds een niet gangbare of “nieuwerwetse” groente is. Waarschijnlijk was het toen echt een nieuwe groente, want in haar kookboek uit rond 1900 “Eenvoudige Berekende Recepten” komt aubergine niet voor. Ook in het “SPAARZAME KEUKENBOEK” van Cauderlier vinden we geen aubergine.

RIJSTPANNEKOEKEN

100 gr. ( 1 ons) tarwebloem
20 gr. ( voor ongeveer 2 cts.) gist
2 eieren
2 ½ dl. ( ¼ l.) lauwe melk
½ theelepeltje zout
400 ( 4 ons) droge , gekookte rijst
Ongeveer 50 gr. ( 1 blokje) Delfrite of Delfia of wel 3 eetlepels Delfsche Slaolie

Klop de eieren met het Zout, voeg er de bloem bij en klop alles met elkaar tot een glad deegje; verdun dit langzamerhand met de lauwe melk waarmee de gist is gemengd; roer er ten slotte ook de koude gekookte rijst door.

Laat het beslag ongeveer 1 uur op een lauw plekje rijzen ( toegedekt) ; bak er dan, op de wijze die voor gerezen pannekoeken is beschreven of wel vorm er op de wijze van “drie-in-de-pan” verschillende kleinere koekjes uit. Presenteer de koekjes met suiker en kaneel.

RECEPT – drie in een pan: https://www.nederlands-dis.nl/dis/nagerecht/drie-in-de-pan/

Bron: Winterboekje CALVE LATERE DRUK MET REACTIES VAN TEVREDEN KLANTEN 1935 RECEPTEN MARTINE WITTOP KONING Teekeningen van Leo Visser en de gekleurde fotografieën van Berssenbrugge.