In de jaren vijftig kwam bij ons elke dag de melkboer langs. Hij reed met een statige roomwitte wagen met een hoge overdekte bok en een stevig werkpaard voor de kar. Op zaterdag mocht ik soms meerijden op de bok en het zeer rustige paard mennen. De melkboer liep in zijn witte outfit met een rietenmand naar zijn klanten. Vaak stond de melkkan of melkkoker al klaar en was in het boekje te lezen wat men nodig had. In de melkkan of melkkoker werd uit de tanks aan de achterzijde van de melkkar verse of tapte melk gedaan. In het midden van de kar achterschuifdeuren stonden metalen kratten met flessen melk.
Aan de ene zijde gepasteuriseerde melk met brede hals en door een aluminium-dop afgesloten.
Op de dop stond een datum gestanst. Aan de andere zijde van de kar waren er naast hele en halve flessen met yoghurt de flessen met karnemelk. Bovenin de flessen zat vaak net onder de blauwe aluminium dop zat een ring van vet. Daar stonden ook flessen met een nauwe hals met gesteriliseerde melk met een kroondop afgesloten. Wij noemde die melk (geloof ik) A- melk en ik vond het niet lekker. Als ik mee reed moest ik soms onder de deksel van de zitplaats op de bok een pakje boter of een flesje van een ¼ liter room pakken, maar dat gebeurde niet zo vaak want beide zaken waren toen duur.
Bij ons thuis werd de verse melk gelijk gekookt. De melkkoker had een soort deksel met gaten, want deze verse melk schuimde heel erg als die gekookt werd. De gekookte melk werd vervolgens in de keuken en voor de koffie en vaak ook voor de thee gebruikt. En in de melkkoker kwam een vel op de melk als die afkoelde.
Natuurlijk werd er ook chocolade melk mee gemaakt, maar met warme melk werd ook andere nuttige dranken bereid, zoals anijs- en salie-melk.
ANIJSMELK
- 1 liter melk
- Eetlepel anijszaad
- 4 eetlepels suiker
- 1 ½ eetlepel maïzena
- Weinig zout
Bind de anijszaad in een doekje en hang die in de kokende melk met heel weinig zout. Doe de deksel op de pan en laat dit zeker 15 minuten zeer zachtjes koken. Af en toe roeren is noodzakelijk om aanzetten te voorkomen, Er waren mensen die een klein beetje suiker al bij de melk deden, ook om het aankoken te verhinderen. Verwijder dan de anijszaad. Meng de maïzena met suiker met een klein beetje koude melk of water. Roer er een dik papje van. Voeg dit al roerend bij de melk en kook alles steeds nog roerend een paar minuten door. Anijsmelk werd vaak gegeven als men moeilijk kon inslapen, aan zieken en rond de kraamtijd aan de kraamvrouw.
SALIEMELK
- 1 liter melk
- 3 tot 4 gewassen verse blaadjes salie
- 4 eetlepels suiker
- Weinig zout
- 1 1/2 eetlepel maïzena
Bereiding net zoals bij anijsmelk , maar men laat de blaadjes gewoon zo 15 minuten in de melk aftrekken. Dan vist men simpel de blaadjes uit de melk.
Saliemelk werd gegeven bij ziekte. Het werkt ontsmettend , maar ook om rustig te kunnen slapen.