HET RECEPTENBOEK VAN NEDERLANDS DIS

Want traditie maakt eten nog leuker

EIKELS voor meel of koffie UIT DE NATUUR OF JE TUIN  

EIK

EIK

Eikels bevatten veel tannine = looizuur. Dat geeft een bittere smaak en grote hoeveelheden daarvan zijn niet zo gezond. Toch werd vroeger op grote schaal van eikels eikeltjesmeel gemaakt in Europa. Zeker in tijden van hongersnood vaak gebruikt naast meel van kastanjes en beukennootjes. Maar ook in ons land werd voor de Eerste wereldoorlog eikenmeel gewoon te koop aangeboden. Waarschijnlijk hoofdzakelijk om er voer voor varkens mee te koken, denken we.

Scan0098

Je moet eikels eerst ontgiften of te wel van de grootste hoeveelheid tannine ontdoen. Dat kan door te weken, te spoelen  en te koken. Van oudsher gebruikte men hierbij hout-as.  Als het spoelwater niet meer bruin afgeeft is de meeste looizuur er wel uit gewassen.

Productie - Eikeltjes koffie

Productie – Eikeltjes koffie

EIKELTJESKOFFIE

Week de eikels 1 dag in water met hout-as. Spoel ze dan en zet ze op met ruim water. Na 15 minuten koken afgieten en de eikels schillen . Dat gaat dan vrij gemakkelijk. Splijt ze dan doormidden en leg ze te drogen op een droograam of op een doek. Na minsterns een dag drogen of beter twee dagen kan men de eikels net als koffiebonen roosteren.  Ga daarmee door tot ze een mooie bruine koffiekleur hebben. Brand ze echter niet te donker. Dan laten afkoelen en gewoon in een koffiemolen malen.eikeltjeskoffie zetten

Men kan ook de eikennoten eerst grof malen en dan roosteren. Dan kan men ze heel fijn malen. Maar pas op, als ze nog vrij nat zijn is het slimmer om de eikenmeel of stukjes eikennoot eerst grondig te drogen.

Zet er op de ouderwetse Turkse manier koffie mee of overgiet per kopje ¾ eetlepel gemalen eikelkoffie met de goede hoeveelheid kokend water en laat het een minuut of drie staan trekken.

Met suiker en melk vind ik het lekker, alhoewel het echt niet op koffie lijkt.

EIKELTJESMEEL

Eikeloogst

Eikeloogst

Kijk de eikels goed na op beschadigingen of gaatjes. Gebruik alleen de gave exemplaren. Rooster ze eerst in een oven op 200 graden gedurende 10 minuten. Laat ze vervoelgens afkoelen en zet ze dan op in een pan met ruim water. Gooi na 5 minuten koken het kookwater weg en kook ze weer 5 minuten. Gooi dan weer het kooskwater weg en zet ze nogmaals op en kook ze nu 10 minuten. Giet dan het water weer af en leg ze tot de volgende dag  in vers koud water.

Giet de volgende dag de eikels af en droog ze af. Pel de  eikels, wat nu gemakkelijk gaat. Soms heb je  gaat dat mesje nodig, maar meestal niet. Haal ook de vliesjes van de eikels af, maar meestal gaat dat vanzelf.

Gepelde eikels

Gepelde eikels

  • Het kan ook gebeuren dat na de eerste keer in de oven roosteren de eikels al open gebarsten zijn. Haal dan de vruchthulsjes en de vliesjes gelijk er af, maar ga dan gewoon wel net de ontgiften van de eikels door, door ze op de te zetten en 5 minuten te koken en zo voorts.

Gebruik ook nu weer alleen mooie exemplaren. Rooster de eikels nu weer 10 minuten in de oven op 200 graden. Laat ze helemaal afkoelen en maal vervolgens de eikels tot meel. Je kan ze eerst grof hakken in een blender om ze vervolgens in een koffiemolen of graanmolen fijn te malen. Leg het meel in de afkoelende oven tot dat die helemaal koud is geworden ( dus minstens 3 uur) . Zet wel de deur van de oven op een kiertje open opdat het vocht kan ontsnappen.

Eikenmeel

Eikenmeel

Bewaar het meel in een af te sluiten bus. Het is slim tijdens het maalproces de geroosterde en gemalen eikels eerst te zeven, zo houdt men gelijk  de al fijn genoeg gemalen eikels apart. De grove delen kan men vervolgens nog wat meer aandrogen en dan later weer malen.  Blijven er nog grove stukjes over, dan kan men die ook zo door het deeg mengen. Of gebruiken om er eikeltjes koffie van te maken en ze veel donkerder te roosteren. Natuurlijk kan men ze net geroosterd ook over de sla of bij een stamppot geven. Door brooddeeg gemengd is het effect vergelijkbaar met als men gemalen noten door het brooddeeg mengt.

Neddis 2015 eikeltjesbrood

  • Er werd traditioneel van alleen dit meel brood gebakken , maar zelf maak ik brood van 1/3 eikeltjes meel, 1/3 tarwebloem en 1/3 roggemeel. Dit geeft erg lekker brood op.  ( vanwege de waarschijnlijk nog steeds aanwezige looizuur in het eikeltjes meel, moet men niet elke dag dit brood eten. Maar 1 keer per drie dagen levert dit brood geen enkele probleem voor iemands gezondheid op. Maar er zijn in het verleden bevolkingsgroepen geweest waarvan eikeltjesbrood de belangrijkste voedingsbron was ). Zowel als je zuurdesembrood maakt, als je het met gist laat rijzen krijg je goed voedzaam brood. Maakt men het brood op gistbasis, dus voegt men naast gist , wat suiker, zout en een scheut koolzaadolie en natuurlijk ongeveer 1/3 liter lauw water op ½ kilo meelmengsel toe. Verder het brood maken volgens een gewoon broodrecept.

 

EIKELS ALS VERVANGING VAN NOTEN

Gekookte en geschilde eikels, kan men van hun vliesjes ontdoen en daarna grof gehakt in een droge pan roosteren. Met of zonder zout zijn deze een goede vervanging voor geroosterde noten in gerechten. En zelfs als snack vinden velen het zo lekker.

Eikennootjes

Eikennootjes

VAN DE NATUUR OP TAFEL : NEDERLANDS DIS

HOUTSNEDE EIK

HOUTSNEDE EIK

2 Responses to “EIKELS voor meel of koffie UIT DE NATUUR OF JE TUIN  ”

  1. warnants kristof schreef:

    ook lekker om veggieburgers mee te maken!!!

    1. paul hoftijzer schreef:

      zeker

Leave a Reply

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>