Bij ons bezoek aan onze vriend Hans in de Betuwe kregen we een tas met appels mee. Naast twee lekker ouderwetse soorten appel vonden we ook kweeperen in deze tas. De kwee is een vrucht die vroeger bij heel veel boerderijen stond, trouwens ook bij vele landgoederen in het grensgebied als de Achterhoek.
De vruchten zijn rauw eigenlijk niet te eten maar worden verwerkt tot onder andere jam, compote, gelei, taart, vruchtenbrood, sap, wijn en likeur. De naam marmelade is afkomstig van de Portugese naam voor kweejam.
De kwee is familie van de roos en verwant aan appel, lijsterbes en peer. De struik of kleine boom maar wel breed groeiend van maximaal 3 tot 6 meter hoog. Bloeit laat in mei en juni met mooie, grote, rode, witte of roze bloemen.
De kwee geeft een harde groen gele tot gele vrucht. De vruchten kunnen een appel of peer-vorm hebben. Er zijn wel 12 rassen geschikt voor ons klimaat, die allemaal vruchten dragen met andere eigenschappen. Oogst- en bewaarbaar vanaf oktober tot januari. Afhankelijk van de soort is de vrucht bedekt met een dun laagje ‘vilt’. Het vruchtvlees is wit tot geel gekleurd. Enkele soorten geven na het koken mooi rood vruchtvlees. De kweepeer smaakt van nature zuur en is zonder bereiding niet eetbaar. De vrucht is erg hard en kan lastig zijn om door te snijden. De vrucht bevat veel pectine, met name de pitten. Kooktijd van 1 tot bijna 2 uur. De kwee ruikt doorgesneden zelfs ongekookt heerlijk fris.
kwee-appels
Kwee is moeilijk te schillen. Ik doe dat eigenlijk nooit. Heeft de kwee een dunne vilt laag dan wrijf ik die met een doek af voordat ik de kweeperen of appels ga koken.
KWEEENGELEI (Recept uit het Haagse kookboek uit 1934)
- 1 kilo kweeën of half kweeën en appels
- ¾ liter water
- Een klein snufje zout
- Sap van 2 citroenen
- Per liter sap 1 ½ kilo suiker
De vruchten schoon wrijven, wassen en in kleine stukjes snijden. Het snijden is beste zwaar. De stukjes opzetten met het water en een weinig zout. 45 minuten tot een uur zachtjes laten koken. Ze verder afgedekt zonder verder te verwarmen laten staan tot ze heel zacht zijn. Een doek in een vergiet of zeef leggen en hierin de stukjes kwee en citoensap gieten. De doek ophangen en rustig laten uitlekken. De hoeveelheid vocht meten en per liter sap 50 % meer aan suiker toevoegen. Dit mengsel aan de kook brengen en vijf minuten laten doorkoken. In jampotten afvullen en op een houten plank laten afkoelen.
VERGETEN FRUIT : NEDERLANDS DIS
Herfst
