Andijvie is een eenjarig bladgewas en naaste familie van witlof, groenlof en cichorei. Van cichorei werden de wortels vooral in de Franse tijd gebruikt ter vervanging van koffie.
Het behoort tot een van de grootste planten families de composieten, waartoe veel kruiden en medicinale gewassen horen: zoals paardenbloem, margrieten & madeliefjes, alsem en arnica ( valkruid traditioneel in Nederland genoemd).
Traditioneel is andijvie een late zomer/herfst gewas. De teelt van de koude grond loopt in Nederland van half juni tot half november. Vroege gezaaide andijvie heeft de neiging door te schieten en met mooie blauwe bloemen te gaan bloeien, daarom wordt andijvie vaak pas na de langste dag ( 21 juni) gezaaid. De heelbladige andijvie wordt traditioneel meer in Nederland geteeld, terwijl in zuidelijkere landen als Frankrijk Frissee of Krulandijvie de voorkeur heeft. Het hart van krulandijvie wordt van oudsher gebleekt en wordt vooral rauw als sla gegeten.
Krul-andijvie is bitterder dan heelbladige andijvie die in Nederland vooral rauw door de stamppot gaat of gekookt met een sausje wordt gegeten.
ANDIJVIE MET SAUS OF A LA CRÈME
Als je een hele krop andijvie koopt of deze uit je moestuin hebt geoogst zit er waarschijnlijk zand tussen de bladeren. Daarom werd andijvie vroeger vaak gelijk in een ruime emmer water in zijn geheel gewassen. Vervolgens hing men hem op om goed uit te lekken. Dan werd de krop in repen gesneden ( alleen de echt harde stukken bij de voet gebruikt men niet) en deze repen werden dan nogmaals gewassen. Andijvie bevat veel water en moet daarom niet te lang na het oogsten bewaard worden ( om dezelfde reden koop ik nooit gesneden andijvie, los van de prijs).
Nodig:
- 1 ½ kilo andijvie
- 20 gram boter of margarine
- 20 gram bloem
- 100 cc andijviekookvocht
- Scheutje melk
- Zout en nootmuskaat
Zet de reepjes andijvie met het aanhangend water op. Kook de andijvie niet te lang. Laat de andijvie uitlekken in een vergiet en vang het vocht op.
Maak intussen van boter en bloem een roux, laat deze al roerend even doorgaren. Voeg er de melk en wat kookvocht bij. Op smaak maken met wat zout en nootmuskaat. Voeg de uitgeperste andijvie bij het papje en laat even doorwarmen.
Zelf voeg ik een klein beetje frambozenazijn of balsamicoazijn bij de andijvie en kook ik de andijvie niet maar breng andijvie alleen tot de kook. Geroosterde hazelnoten of walnoten smaken er samen met wat zure room erg lekker bij. Samen met gebakken ( geiten-)kaas en nieuwe gekookte aardappels heb je dan een heerlijke maaltijd.
traditioneel gekookte andijvie met papje
Ouderwets lekkere andijvie stamppot op: https://www.nederlands-dis.nl/streekgerecht/stimpstamp/
AUTHENTIEKE GROENTE VAN ALLE SEIZOENEN : NEDERLANDS DIS
