Krentenbollen zijn voor mij nog meer luxe dan een plak of zoals wij dat vroeger noemden een snede krenten- of rozijnenbrood. In mijn jeugd kwamen gewoonlijk krentenbollen in de week bij ons niet op tafel. Zelfs in een weekend en dan vooral op zondagochtend was het al een speciale gelegenheid als we krentenbollen hadden. Nu was de keuze aan ontbijtproducten gewoonlijk niet erg karig: volkorenbrood, 2 soorten roggebrood, echte beschuiten en matze was er bijna altijd. Op speciale dagen kwam er wittebrood in plaats van volkorenbrood en soms daarbij een of ander luxe brood als noten- of krentenbrood.
Daarom hoort voor mij krentenbrood bij luxe en bijzonder eten. Net zoals belegen of liefst nog wat oudere boerenkaas. Romig en volledig vol smaak. Dat aten we dan ook op krentenbollen, die dan wel met roomboter besmeerd werden.
- Trouwens de periode zonder roomboter duurde bij ons thuis maar kort. De rel om de plantaardige margarine Planta heeft dat in een keer geregeld.
De PLANTA affaire vond rond 1960 plaats met -geheel plantaardige- margarine van het concern Unilever. Van 1 van de toevoegingen werden mensen erg ziek en stierven zelfs. De hele productie van alle margarines van Unilever werd gestopt. Unilever is daarna met Brio op de markt gekomen, dat tegenwoordig van het merk Bertolli ( ook Unilever) nog steeds in de schappen ligt.
Dus als we nu krentenbollen bakken of bij een echte ouderwetse broodbakker kopen, wordt er meestal gelijk ook echte boerenkaas gehaald.
KRENTENBOLLEN
- 300 gram krenten ( het liefst aangevuld met 100 gram rozijnen)
- 450 gram tarwebloem
- 6 gram droge gist of 25 gram verse gist
- 25 gram suiker
- 30 gram zachte ongezouten roomboter
- Wat citroenrasp ( van een onbehandelde citroen)
- 280 cc lauwwarme melk
- 1 ei
- 8 gram zout
- Olie ( zonnebloem)
- ongezouten roomboter om de bollen mee te bestrijken na het bakken
Week de krenten en rozijnen voor met lauwwarm water of kruidenthee. Liefst een uur of twee. Laat ze dan in een vergiet uitlekken en droog ze met een keukendoek of keukenpapier.
Maak eerst een giststarter. Neem een glas lauwe melk, voeg daar 1 eetlepel bloem bij en de gist en 1 theelepel suiker. Roer goed om en zet het op een lauwwarme plek weg tot het begint te schuimen.
Zeef intussen de rest van de bloem in een deegkom. Strooi het zout langs de rand en giet de giststarter er dan bij. Vermeng langzaam de lauwe melk, de citroenrasp en het ei bij steeds meer bloem. Voeg ook de zachte roomboter en de rest van de suiker toe en kneed alles stevig door tot het een vast niet plakkerig deeg is geworden.( plakt het wel moet men weinig bloem toevoegen, is het te droog en brokkelig wat extra lauw water.
Druk het deeg met je vingers of een deegroller op een licht met olie ingevette werkplek uit tot een rechthoek. Verdeel de helft van de krenten met rozijnen over de deeglap, laat de randen vrij. Vouw de linkerkant van het deeg tot net over het midden, doe dat ook met de rechterkant.
De deegranden overlappen elkaar nu iets. Druk de naden dicht. Draai het deeg en herhaal het uitdrukken/-rollen. Verdeel de andere helft van de krenten en rozijnen erover, weer vouwen en naden dichtdrukken. Tot een bol vormen en afgedekt op een lauwwarme plek zeker 1 uur laten rijzen ( het deeg moet dan ongeveer twee keer zo groot zijn geworden).
Rol de deeg dan uit tot een rol. Snij die doormidden. Dan die delen weer doormidden. Dan die stukjes weer doormidden. Herhaal dit nog een keer en je hebt als het goed is 16 gelijke delen.
Druk de lucht uit de deegstukjes en vorm er bolletjes van. Laat ze nu 10 minuten afgedekt liggen.
Zet bakplaten met bakpapier klaar. Bol de deegbolletjes nogmaals op en leg ze zeker 6 centimeter uit elkaar op de bakplaat of bakplaten.
Dek de bolletjes af met folie, dat met olie is ingesmeerd.
Zet ze weer op een tochtvrije lauwwarme plek weg, waarschijnlijk zeker een uur, zodat de bolletjes tweemaal zo groot kunnen worden.
Verwarm je oven voor op 200°C. Bak de krentenbollen in ongeveer 15 minuten mooi bruin. Bestrijk de krentenbollen gelijk na het bakken met gesmolten roomboter. Rustig wachten tot ze afgekoeld zijn.
Wil je een groot krentenbrood bakken, kijk dan op: https://www.nederlands-dis.nl/streekgerecht/krentenbrood-kramiek-noord-zuid/
Voor echt tijgerbrood ( ook zo lekker met echte boerenkaas!): https://www.nederlands-dis.nl/gebak-brood/brood-tijgerbrood/
ALLE TRADITIES IN BROOD VAN DE LAGE LANDEN : NEDERLANDS DIS
