Kwabaal is een zoetwatervis, familie van de kabeljauw. Maar dan ook gelijk de enige vis van die familie die in zoetwater leeft. Kwabaal houdt van stromend, fris en koud water. Vroeger kwam kwabaal hier veel voor. Door veranderingen in de leefomgeving en vervuiling is kwabaal bij ons vrijwel helemaal verdwenen. Daarbij komt dat kwabaal paait in behoorlijk koud water in de winter. Door de opwarming wordt die conditie voor kwabaal schaars in onze streken. Daarnaast hebben we alle overvloei-gebieden van rivieren en waterlopen keurig van dijken voorzien en afgesloten, waarmee omstandigheden voor jonge kwabaal om op te kunnen groeien verdwenen zijn. Nu zijn we weer begonnen dit soort gebieden weer aan te leggen.
Kwabaal is gezien zijn uiterlijk een behoorlijk afwijkende vis. Door zijn vorm werd kwabaal vroeger zelfs wel bij de palingachtige gerekend. Kwabaal lijkt overigens meer op meervallen. Ook daarmee kan je hem echt niet verwisselen. Jonge kwabalen zijn donker of zwart, oudere vissen hebben een opvallende marmerpatroon vaak in vuilgroen of bruingroen, de flanken en buik duidelijk lichter van kleur vaak oker/bruin-geel. De vissen hebben een baarddraad op de kin, dit in tegenstelling met meervallen die er meerdere als een snor hebben. Hij komt in het Noordelijk deel van Europa & Amerika overal waar koude , stromende rivieren en meren met voldoende diepte zijn voor. De vis foerageert in de nacht. In deze omgeving is de vis zeldzaam of bedreigt ( en was in België zelfs een tijd uitgestorven). In Nederland staat kwabaal op de rode lijst van beschermde dieren, maar er zijn beschermende maatregelen getroffen.
Kwabaal heette vroeger soms ook puitaal, weeraal of lomp. Kwabaal werd toen hij hier veel voorkwam regelmatig gegeten. Een volwassen vis is snel al 35 centimeter of meer. De smaak is voortreffelijk. Kwabaal is de vissoort die oorspronkelijk normaal voor Gentse waterzooi werd gebruikt.
Meer informatie over kwabaal: www.sportvisserijnederland.nl/include/downloadfile.asp?id=900
KOKEN MET KWABAAL
Kwabaal werd vroeger net als paling klaargemaakt, meestal gestoofd met kruiden en ui. En was de vis voor echte Vlaamse waterzooi.
Ben je in Zweden of Noorwegen ( of Alaska) dan wordt in meren in het binnenland vaker kwabaal gevangen.
Kort gepocheerd of gekookt smaakt kwabaal erg lekker. .( kwabaal heeft stevig wit vlees!)
Een recept van vroeger, toen kwabaal nog veel voor kwam.
ARMENLUIS KREEFT
- 1 kwabaal, schoongemaakt, gefileerd in stukken.
- ½ liter water met zout
- 2 eetlepels azijn of citroensap
- Boter
- Peper
- & eventueel mengsel van eigeel met room + smaakmakers
Breng het water aan de kook, voeg er zout bij en de azijn of citroensap.
Voeg voorzichtig de stukken kwabaal toe. Pocheer de vis tegen de kook aan ongeveer 2 tot 4 minuten.
Haal de gepocheerde vis uit het water, strooi er wat zout en peper over en voeg er een kont boter bij.
Heerlijk met gekookte aardappels of vers brood.
- Je kunt het kooknat binden door eerst het eigeel met de room los te kloppen, dan er wat kooknat bij te voegen en dat al roerend bij de rest van het kooknat te doen. Op smaak met wat peper en zout, iets suiker of honing en eventueel wat sambal. Het geeft een mooie romige crème saus. Prima bij aardappels.
ALLE TRADITIONELE VISSEN – NEDERLANDS DIS